Διατροφή και ψυχολογία συνδέονται περισσότερο από όσο νομίζουμε.
Αναλογιστείτε μια στιγμή στη ζωή σας, που αισθανθήκατε στενοχώρια, άγχος ή χαρά. Τι ήταν αυτό που σας έφερε παρηγοριά; Ήταν ίσως ένα ζεστό, σπιτικό γεύμα;
Ή μήπως ένα αγαπημένο γλυκό που σας γέμισε ευχαρίστηση και νοσταλγία; Πόσες φορές σε κάποια ταινία έχουμε τους πρωταγωνιστές, που μετά από έναν χωρισμό βρίσκονται αγκαλιά με ένα μπολ παγωτό;
Η εικόνα αυτή αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη αλήθεια: Διατροφή και Ψυχολογία είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. Η τροφή δεν ικανοποιεί μόνο τη βιολογική μας ανάγκη, αλλά μπορεί να λειτουργήσει και ως καταφύγιο για τα συναισθήματά μας.
Πώς συνδέονται διατροφή και ψυχολογία
Η διατροφή και η ψυχολογία αποτελούν δύο αλληλένδετους παράγοντες που επηρεάζουν ο ένας τον άλλον με περίπλοκους τρόπους.
Η ποιότητα της διατροφής μας μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή μας, την ενεργητικότητα και την συνολική ψυχική μας υγεία και τόσο ο εγκέφαλος όσο και το κεντρικό νευρικό σύστημα επηρεάζονται από τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνουμε μέσω της διατροφής μας.
Για παράδειγμα, η ανεπάρκεια σε βιταμίνες Β και στη βιταμίνη D έχει συνδεθεί με την κατάθλιψη και το άγχος. Επίσης, η έλλειψη ω-3 λιπαρών οξέων, που βρίσκονται στα λιπαρά ψάρια, μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη συγκέντρωση και αυξημένη ευερεθιστότητα.
Αντίθετα, μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή προάγει την ψυχική ισορροπία και ευεξία. Είναι προφανές ότι το περιεχόμενο του πιάτου μας δεν είναι απλώς θέμα θερμίδων, αλλά καθοριστικός παράγοντας στη συναισθηματική μας κατάσταση.
Από την άλλη πλευρά, οι διατροφικές μας συνήθειες συχνά καθορίζονται από την ψυχολογική μας κατάσταση. Το άγχος, η πίεση της καθημερινότητας, τα κοινωνικά πρότυπα ομορφιάς και οι προσωπικές μας ανασφάλειες μπορεί να επηρεάσουν το πώς, τι και πόσο τρώμε.
Αυτή η κατάσταση ονομάζεται «συναισθηματική πείνα». Πρόκειται για ένα μηχανισμό αντιμετώπισης αρνητικών συναισθημάτων και όχι πραγματικής ανάγκης για φαγητό. Η συναισθηματική πείνα συνήθως εμφανίζεται ξαφνικά και συνοδεύεται από έντονες επιθυμίες για τροφές πλούσιες σε ζάχαρη, λιπαρά ή αλάτι.
Αυτό συμβαίνει γιατί οι τροφές αυτές ενεργοποιούν τα κέντρα ευχαρίστησης του εγκεφάλου και προσφέρουν μια προσωρινή αίσθηση ανακούφισης. Ωστόσο βέβαια, το υποκείμενο πρόβλημα δεν λύνεται δυστυχώς.
Αντίθετα, μπορεί να δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο, οδηγώντας σε ενοχές και απογοήτευση, γεγονός που μπορεί να εντείνει τα αρνητικά συναισθήματα.
Μπορεί η σχέση της ψυχολογίας και της διατροφής να γίνει τοξική;
Οι Διατροφικές Διαταραχές αποτελούν μια από τις πιο σοβαρές εκφάνσεις της αλληλεπίδρασης μεταξύ ψυχολογίας και διατροφής.
Ενώ η τροφή είναι απαραίτητη για τη ζωή, για πολλούς ανθρώπους γίνεται αφορμή για ένα συνεχή ψυχικό αγώνα. Οι διαταραχές αυτές είναι αποτέλεσμα συναισθημάτων και σκέψεων που σχετίζονται με την αυτοεικόνα, τον αυτοέλεγχο ή την αντιμετώπιση ψυχολογικών ζητημάτων. Στις διατροφικές διαταραχές ανήκουν:
Νευρική ανορεξία
Ένα ανορεξικό άτομο επιδιώκει την ακραία μείωση του βάρους του, ακόμα και εις βάρος της υγείας του μέσα από επικίνδυνους τρόπους όπως την υπερβολική δίαιτα/άσκηση ή την ασιτία.
Όταν κάποιος πάσχει από Νευρική Ανορεξία, έχει διαστρεβλωμένη αντίληψη του σώματός του και βλέπει τον εαυτό του υπέρβαρο ακόμη και αν είναι επικίνδυνα ελλιποβαρές.
Νευρική βουλιμία
Όσοι πάσχουν από Νευρική Βουλιμία καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες φαγητού σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα (υπερφαγία).
Έπειτα, ακολουθούν συναισθήματα ενοχής και εσωτερικής πίεσης και αναζητούν τρόπους να “αντισταθμίσουν” ό,τι έφαγαν. Οι τρόποι αυτοί περιλαμβάνουν εμετό, νηστεία ή υπερβολική άσκηση.
Αδηφαγική Διαταραχή
Ένα άτομο με Αδηφαγική Διαταραχή καταναλώνει μεγάλες ποσότητες φαγητού, συχνά ανεξέλεγκτα, χωρίς όμως να ακολουθείται από αντισταθμιστικές συμπεριφορές. Αυτό οδηγεί σε αύξηση βάρους, ενοχές και επιπλέον συναισθηματική ένταση.
Οι Διατροφικές Διαταραχές δεν αφορούν απλώς τη διατροφή ή το σωματικό βάρος. Στην πραγματικότητα, είναι σοβαρές ψυχικές διαταραχές που χρειάζονται εξειδικευμένη και ολιστική φροντίδα.
Αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως, μπορεί να έχουν επικίνδυνες επιπτώσεις στην υγεία και την ποιότητα ζωής του ατόμου.
Ψυχολογία και διατροφή: Ο ρόλος του Διατροφολόγου
Ο Διατροφολόγος διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ισορροπία ανάμεσα στην ψυχολογία και τη διατροφή. Δεν καθοδηγεί μόνο το άτομο ως προς τις σωστές διατροφικές επιλογές, αλλά το βοηθά να κατανοήσει πότε και γιατί καταφεύγει σε συγκεκριμένες τροφές.
Ο Διατροφολόγος εκπαιδεύει, υποστηρίζει και κατανοεί τον διαιτώμενο, συμβάλλοντας στη δημιουργία μιας πιο υγιούς σχέσης με το φαγητό. Επίσης, δημιουργεί ένα πλάνο διατροφής που να ανταποκρίνεται στις πραγματικές του ανάγκες του ατόμου και έτσι αποφεύγονται καταστροφικές συναισθηματικές συμπεριφορές.
Τέλος, συνεργάζεται στενά με άλλους επαγγελματίες υγείας για να διασφαλίσει ολιστική θεραπεία.
Υπεύθυνη καθοδήγηση από το Διαιτολογικό γραφείο Αλεξάνδρας Βιρβίλη
Αισθάνεστε ότι αυτό που νιώθετε πολλές φορές επηρεάζει τον τρόφο που τρέφεστε;
Το Διαιτολογικό γραφείο Αλεξάνδρα Βιρβίλη μπορεί να σας βοηθήσει. Μπορούμε να σας υποστηρίξουμε υπεύθυνα και να σας καθοδηγήσουμε ώστε να κατανοήσετε την σχέση σας με την τροφή και να θέσετε τις βάσεις της ευεξίας.
Μπορούμε να συνεργαστούμε δια ζώσης ή διαδικτυακά και θα χαρούμε πολύ να σας εξυπηρετήσουμε. Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας με όποιον από τους ακόλουθους τρόπους σας εξυπηρετεί:
- Στείλτε μας email στο info@virvili.gr
- Καλέστε μας στο 6956217339
- Συμπληρώστε την φόρμα επικοινωνίας στην ιστοσελίδα μας